Naturalną reakcją fizjologiczną organizmu jest pocenie się. Proces ten ma za zadanie usunięcie toksyn oraz ubocznym produktów metabolizmu, pełni także funkcję regulacyjną. Dzięki poceniu się, ciało ochładza się w czasie upałów oraz podczas wzmożonego wysiłku fizycznego.
Nadmierne pocenie się ciała, nazywane nadpotliwością jest jednak chorobą, którą należy leczyć. Najbardziej jest to widoczne zwłaszcza w okolicy nosa i na czole. Długotrwały i intensywny przebieg problemu może prowadzić do obniżenia poczucia własnej wartości, oraz utrudniać kontakty międzyludzkie.
Przyczyny nadpotliwości
Nadpotliwość może być powodowana wieloma bodźcami i czynnikami. Wśród codziennych sytuacji, w których występuje nadmierne pocenie się jest:
- ciepło lub zimno,
- ćwiczenia fizyczne,
- podłoże genetyczne,
- silne emocje, stres, lęk,
- zmiany hormonalne (menopauza, okres dojrzewania),
- kawa lub herbata, alkohol, palenie tytoniu.
Nadpotliwość mogą powodować także inne, poważniejsze czynniki:
- zaburzenie pracy układu nerwowego,
- udar mózgu,
- gruźlica,
- cukrzyca,
- niektóre nowotwory nowotworowe,
- choroba Parkinsona.
Dlaczego należy leczyć nadpotliwość?
Nadpotliwość, zwłaszcza w obszarze twarzy i głowy może być nieprzyjemna i zwiększać wstydliwość. Pierwsze objawy nadmiernego pocenia się głowy pojawiają się w okresie dojrzewania, a najbardziej uciążliwe są między 20 a 30 rokiem życia. Włosy szybko stają się nieświeże i tłuste, a skóra głowy wilgotna w wyniku przeżywania silnych emocji.
Silne pocenie się skóry głowy może powodować grzybicę skóry głowy, której następstwem jest łupież. W skrajnych przypadkach może powodować wystąpienie nerwic lękowo-depresyjnych lub natręctw ruchowych.
Cel leczenia nadpotliwości
Leczenie nadpotliwości ma na celu zablokowanie nerwów, które zaopatrują gruczoły potowe. W efekcie w miejscach poddanych zabiegowi uniemożliwione jest nadmierne pocenie się. Leczenie nadpotliwości dłoni polega na powtarzających się kilku zabiegach. Prowadzi to do całkowitej zmiany funkcjonowania gruczołów potowych, w wyniku czego zatrzymuje się wydzielanie potu.
Toksyna botulinowa w walce z nadpotliwością
W leczeniu nadpotliwości pach pomocna jest toksyna botulinowa. Podanie jej w miejscach nadmiernej potliwości blokuje przewodnictwo nerwowo-potowe - zablokowane zostają impulsy nerwowe, które docierają do gruczołów potowych. Dzięki temu pot nie jest wydzielany, ponieważ nie dochodzi do pobudzenia czynności gruczołów. Toksyna poddana we właściwe miejsce hamuje impuls nerwowy, skutecznie zatrzymując produkcję potu.
Czym jest toksyna botulinowa?
Toksyna botulinowa nazywana jest inaczej kwasem kiełbasianym. Jest to substancja pochodzenia naturalnego, wytwarzana przez bakterie (laseczki) jadu kiełbasianego. Wyróżnia się osiem stereotypów toksyny botulinowej. W medycynie estetycznej wykorzystuje się neurotoksynę typu A (Botox). Dodatkowo, na rynek dopuszczone są jeszcze dwa rodzaje substancji, zawierające toksynę toksynę: Bocouture i Dysport (Azzalure).
Toksyna botulinowa ma silne działanie neurotoksyczne. W skrajnych przypadkach zażycia może występować ryzyko śmierci. Przyjęcie toksyny może nastąpić w wyniku spożycia produktów skażonym substancją lub poprzez zakażenie przyranne. Badania medyczne umożliwiły jednak wykorzystanie substancji w medycynie estetycznej. Na rynku najczęściej spotyka się preparaty Azzalure i Botox.
Zadaniem substancji jest zablokowywanie przekazywanego impulsu nerwowego do mięśni. Blokuje ona neurotransmiter (acetylocholinę), który odpowiada za przekazywanie impulsów z nerwów do mięśni. Skutkiem tego jest tymczasowe porażenie mięśni. Neurotoksyna trwale łączy się z płytką nerwowo-mięśniową. Jednak z czasem powstają nowe zakończenia nerwowe, przez co mięśnie odzyskują sprawność.
Toksyna botulinowa - zastosowanie w medycynie estetycznej i kosmetologii
Toksyna botulinowa znalazła szerokie zastosowanie w medycynie estetycznej. Można ją wykorzystywać do redukcji zmarszczek mimicznych górnej części twarzy: zmarszczki wokół oczu ("kurze łapki), zmarszczki podłużne czoła ("lwia zmarszczka") lub zmarszczka poprzeczna czoła. Rzadziej wykorzystuje się ją w przypadku opadających powiek, zmarszczek wokół ust ("zmarszczki palacza") lub zmarszczek dolnej powieki. Wykorzystuje się ją także w leczeniu problemów z nadpotliwością dłoni, pach i stóp. Można ją także zastosować do leczenia bruksizmu, czyli mimowolnego zgrzytania zębami i tarcia nimi o siebie.
Przebieg procesu leczenia nadpotliwości
Leczenie nadpotliwości stóp polega na wstrzykiwaniu bardzo cienką igłą w skórę toksyny botulinowej w oddalonych od siebie o 1-1,5 cm kilkanaście miejsc. Zabieg trwa około 30 minut, a pierwsze wyniki są odczuwalne po 3-4 dniach. Wyraźny efekt zahamowania pocenia się można zaobserwować po 2-4 tygodniach. Efekt utrzymuje się przez 8-12 miesięcy od zabiegu. Leczenie wykonywane jest na miejscowym znieczulenia, dlatego zabieg nie jest bolesny, a jedynie nieprzyjemny. Dawka toksyny dobierana jest przez lekarza medycyny estetycznej po dokładnym wywiadzie medycznym. Zależy ona od indywidualnych uwarunkowań pacjenta oraz potrzeb konkretnej terapii.
Zalecenia po leczeniu nadpotliwości botoksem
Zabieg leczenia nadpotliwości za pomocą toksyny botulinowej jest bezpieczny i małoinwazyjny. Nie wymaga zatem szczególnego okresu rekonwalescencji. Po zabiegu nie ma przeciwskazań, aby pacjent nie mógł wrócić do normalnej aktywności. Powinno się jednak przez 24 godziny powstrzymywać od aktywności fizycznej i spożywania alkoholu. W ciągu 2 tygodni od zabiegu nie powinno się korzystać z sauny lub solarium i ogrzewać poddanej zabiegowi okolicy. Czasami, może pojawi się obrzęk, z reguły znikający w ciągu dwóch godzin. Bardzo rzadko pojawiają się siniaki, które goją się dłużej. Przez kilka dni, miejsce poddane zabiegowi zależy traktować bardzo delikatnie, unikać nadmiernego masowania i rozgniatania tych obszarów.
Działania niepożądane, które mogą wystąpić po zabiegu
Jak w przypadku każdego z zabiegów medycyny estetycznej, również tutaj mogą wystąpić pewne niepożądane reakcje:
- w przypadku leczenia nadpotliwości pach może pojawić się lekki świąd ustępujący po 1-2 tygodniach,
może występować miejscowa bolesność w miejscu zabiegu,
- w przypadku leczenia nadpotliwości dłoni może pojawić się przejściowe osłabienie siły mięśniowej,
- czasami pojawia się wyrównawcze pocenie się innych części ciała, które mija po kilku tygodniach,
- niewielkie ryzyko wystąpienia objawów "grypopodobnych" ustępujące po kilku dniach (bóle mięśniowe, zmęczenie, zwrot temperatury ciała).
Przeciwwskazania do zabiegu z użyciem toksyny botulinowej
- Istnieje kilka przeciwwskazań do zabiegu, są to między innymi:
- ciąża i karmienie piersią,
- schodzenia wynikające z uwarunkowań genetycznych o podłożu nerwowo-mięśniowym,
- zaburzenia przewodnictwa nerwowo-mięśniowego (zespół Lamberta Eatona),
- miejscowe zakażenie skóry,
- uczulenie, na którykolwiek składnik preparatu,
- problemy z krzepliwością krwi,
- stosowanie takich leków jak: cyklosporyna, pankuronium, tubokuraryna, aminoglikozydy, linkomycyna, D-penicylamina, sukcynylocholina, tetracyklina, galamina, polimyksyna, aminochinolony.
